Φιλόθεος Αθηναίδης-Ένας άγνωστος Ιεραπόστολος στην Ασία-(Mέρος Α)

Τήν 15η Φεβρουαρίου 2009 σε εκδήλωση της Μητροπόλεως Άρτας ,με θέμα -Η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΣΤΗΝ ΙΝΔΟΝΗΣΙΑ -παρουσιάσαμε στοιχεία από την ζωή και την ιεραποστολική δράση του Αρτινού Ιεραποστόλου Φιλοθέου Αθηναίδη.Υπήρξε και σχετική ανάρτηση στο blog με τίτλο -Ο ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΦΙΛΟΘΕΟΣ ΑΘΗΝΑΙΔΗΣ.
(http://ierapostoliko.blogspot.com/2009/02/blog-post_20.html)
Είχαμε υποσχεθεί να επανέλθουμε στο θέμα με περισσότερα και αναλυτικότερα στοιχεία και πληροφορίες για την δράση του άγνωστου αυτού Ιεραποστόλου,στα νησιά Τσάγκος του Ινδικού Ωκεανού.
Πηγή :Η Ορθοδοξία στην Άπω Ανατολή





Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το θέμα έδειξε ο κύριος Ανδρέας Χελιώτης ,θεολόγος και βασικός συνεργάτης του περιοδικού-ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ Ορθοδόξου Ιεραποστολής στην Ανατολή.
Θέσαμε υπόψιν του κ.Χελιώτη τα στοιχεία που είχαμε στην διάθεσή μας.Με μεγάλη χαρά είδαμε να δημοσιεύονται , στο τεύχος 29(Οκτώβριος-Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2009)του ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟΥ, τα παρακάτω αναλυτικότερα στοιχεία για την δράση του Φιλόθεου Αθηναίδη.
Τα εντός εισαγωγικών αποσπάσματα στο κείμενο είναι από το βιβλίο του Νικ.Αμβράζη «Ο Ορθόδοξος και Έλλην ιεραπόστολος Φιλόθεος Αθηναίδης.»(Αγιορείτικη Βιβλιοθήκη ,1967) ,πού έγραψε ο Νικ.Αμβράζης (1852-1926),βασισμένη στην αυτοβιογραφία την οποία του έστειλε το 1901 από την Μελβούρνη της Αυστραλίας ο Φιλόθεος ,συμφοιτητής του στην Θεολογική Σχολή της Χάλκης.
Λίγα λόγια για τον συγγραφέα του βιβλίου.

Ο Νικόλαος Χ,Αμβράζης,Αρτινός στην καταγωγή (1824-1926) ,σπούδασε την Ιερά Επιστήμη της Θεολογίας στην Θεολογική Σχολή της Χάλκης .Υπηρέτησε σαν Ιεροκήρυκας στην Σμύρνη .Απελάθηκε την 24 Σεπτεμβρίου 1901 από τις Τουρκικές αρχές ,επειδή κατόρθωσε με τα κηρύγματά του να προσελκύσει στην Ορθόδοξη Εκκλησία πολλούς ,όχι μόνο Έλληνες αλλά και Καθολικούς και Εβραίους .Κατηγορήθηκε δε ότι με την γλαφυρη και πατριωτικώτατη διδασκαλία του ,υποκινεί δήθεν τους Έλληνες εναντίον του καθεστώτος.
Υπηρέτησε στην συνέχεια καθηγητής του Βαρβακείου Λυκείου .Είναι ο συγγραφέας του πολύκροτου θρησκευτικού συγγράμματος «Ο Ραββίνος Ισαάκ» ,το οποίο αφωρίσθηκε από όλες τις Ιουδαικές συναγωγές και μεταφράσθηκε σε τρείς γλώσσες,αγγλικά,γαλλικά και ρωσικά.
Τα νησιά Τσάγκος η Τσάγος.
Είναι συνολικά 65 τροπικά νησιά, περίπου στο κέντρο του Ινδικού Ωκεανού.
Το Τσάγκος βρίσκεται περίπου 500 χμ νότια από τις Μαλδίβες, την πλησιέστερη χώρα, 1.600 χμ νοτιοδυτικά της Ινδίας, στο μισό της απόστασης μεταξύ Τανζανίας και Ιάβας.
Τα νησιά αυτά σήμερα είναι στρατιωτικές βάσεις των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου και οι κάτοικοι τους εκδιώχτηκαν προς τις Σεϋχέλλες ( Μητρόπολη Ειρηνουπόλεως Τανζανίας ) και τον Μαυρίκιο, ο οποίος υπάγεται στη Μητρόπολη Μαδαγασκάρης.

Έχουν περάσει σχεδόν δύο χιλιετίες από τότε που ο Χριστός έδωσε στους
Μαθητές του την εντολή για την «μαθητεία» των εθνών.
Όλα αυτά τα χρόνια πολλοί ήσαν εκείνοι που διακόνησαν την ιεραποστολή, κληρικοί και λαικοί, αλλά ολίγων, σχετικώς, γνωρίζουμε τα ονόματα και την δράση. Οι περισσότεροι είναι άγνωστοι σ’ εμάς ιεραπόστολοι, που έχουν προσφέρει, αφανώς, σημαντικώτατο έργο στον ιεραποστολικό τομέα της Ορθοδόξου Εκκλησίας και τα ονόματα των οποίων ο Κύριος θα έχει καταγράψει στις ουράνιες δέλτους Του.
Μεταξύ των ιεραποστόλων αυτών συγκαταλέγεται και ο π.Φιλόθεος Αθηναίδης. Θα επιχειρήσουμε τη σκιαγράφηση του ιεραποστολικού ζήλου και της δράσης του π. Φιλοθέου.
Μπορεί η ιεραποστολική δράση του π. Φιλοθέου να φαίνεται μυθιστορηματική, αλλά αν αναλογιστούμε την εποχή και την γεωγραφική περιοχή που έλαβε χώρα ,θα πρέπει μόνο να θαυμάσουμε την θεία παρέμβαση για την σωτηρία ανθρώπων που δεν γνώριζαν όχι μόνο τον αληθινό θεό, αλλά ούτε τον πολιτισμό.
Ο π. Φιλόθεος γεννήθηκε στο χωριό Γραμμενίτσα του νομού Άρτας κατά τα μέσα του 19ου αιώνα και φοίτησε στην θεολογική Σχολή της Χάλκης κατά τα έτη 1871-1874. Κατά τον Αμβράζη «ήτο εκ των αγνών ψυχών εις τας οποίας διακρίνει τις καθαρά ότι κατοικεί η Χάρις του Θεού». Διακρινόταν για την αγάπη του στην μελέτη της Αγίας Γραφής. Μετά το τέλος των τριετών σπουδών του, ο Σχολάρχης προσπάθησε με κάθε τρόπο να τον πείσει να εισέλθει στις τάξεις του κλήρου, υποσχόμενος σ’ αυτόν ακόμη και το Αρχιερατικόν αξίωμα. Ο Φιλόθεος όμως είχε άλλη γνώμη για την αποστολή του στους κόλπους της εκκλησίας. Αρνήθηκε την πρόταση λέγοντας:- « εφ’ όσον εις και μόνον άπιστος υπάρχει επί της γης, μη γνωρίζων τον Χριστόν και το Θείον Ευαγγέλλιον, η εντολή (‘πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη») υποχρεώνει όλους τους χριστιανούς να εργάζωνται υπέρ της επιστροφής των απίστων. Αν όλοι γίνωμεν Αρχιερείς,μένοντες εις εν και το αυτό μέρος,πού είναι το αποστολικόν επάγγελμα και η αποστολική εργασία μεταξύ των απίστων ;» -« Αλλ’ αν δεν χειροτονηθής δεν θα λάβης το Δίπλωμα», είπε ο Σχολάρχης. –« Οι απόστολοι δεν εξήλθον με Διπλώματα Θεολογικά να κηρύξωσι την αλήθειαν, αλλά με πίστιν ειλικρινή προς τον Θεόν,με αγάπην φλογεράν προς τον Χριστόνκαι με ζήλον ενθουσιώδη υπέρ της εξαπλώσεως της αληθούς γνώσεως του Θεού δια του κηρύγματος του Ευαγγελίου και του φωτισμού των ανθρώπων». Αυτά συνέβησαν το έτος 1874.
Έτσι ο Φιλόθεος άφησε την Σχολή χωρίς να λάβη το Δίπλωμά του. Ο Σχολάρχης τον εχαρακτήρισε «εκκεντρικόν», οι συμμαθηταί του «παράφρονα,εγώ δε ευσυνείδητον και αληθινόν Χριστιανόν», σημειώνει ο Αμβράζης. Πηγαίνοντας με το πλοιάριο από την Χάλκη προς Κωνσταντινούπολη,η ψυχή του Φιλοθέου ήταν βαρειά και τον είχε κυριεύσει απελπισία, ‘ευρισκόμενος χωρίς χρήματα,χωρίς θέσιν, χωρίς προστάτας».
Παραπλέοντας όμως την νήσον Αντιγόνη και αντικρύζοντας στην κορυφή του λόφου τον σταυρό του καμπαναριού της Μονής της Μεταμορφώσεως αναρωτήθηκε πώς άφησε τον εαυτό του να παρασυρθή από την λύπη και την απελπισία. Εκείνος,ο οποίος εφρόντισεν έως τώρα, θα φροντίσεi και δια το μέλλον».
Και πράγματι, μόλις αποβιβάστηκε στην προκυμαία άκουσε μια γνώριμη φωνή να καλή το όνομά του. Ήταν ο γνωστός του παπα -Βενέδικτος. Τον κάλεσε στο πρεσβυτέριο και του έδειξε γράμμα με το οποίο ο Πατριάρχης τον διόριζε εφημέριο του Ελληνορθοδόξου ναού στην Καλκούτα των Ινδιών. Η χαρά του Φιλόθεου ήταν απερίγραπτη. –«Θα έλθω και εγώ», του είπε. «Αλλ’ υπό ποίαν ιδιότητα ; Φοβούμαι μήπως σου γίνω βάρος». –«Διόλου», απάντησε ο παπα -Βενέδικτος. «Ο Πατριάρχης στο γράμμα του διορισμού μου, μου αναθέτει να εύρω ψάλτην γνωρίζοντα καλώς την μουσικήν και όντα καλλίφωνον. Συ τα έχεις αυτά τα προσόντα, ώστε αν θέλης ελθέ». Δάκρυα χαράς έτρεξαν από τα μάτια του Φιλόθεου για το αναπάντεχο αυτό νέο.
Την 25 Ιουλίου 1874 επιβιβάστηκαν στο Ολλανδικό ατμόπλοιο «Corridor» και απέπλευσα για τις Ινδίες. Το πλοίον όμως λόγω σφοδρής θαλασσοταραχής ναυάγησε στον Ινδικό Ωκεανό κοντά σε νησί του Αρχιπελάγους Τσάγκος. Το Αρχιπέλαγος αυτό αποτελείται από επτά συστάδες κοραλιογενών νησιών και βρίσκεται νοτίως των Μαλβίδων.
Τα κύματα έβγαλαν τον Φιλόθεο αναίσθητο στην παραλία. Ότα συνήλθε, το πρώτο πράγμα που είδε γύρω του ήταν πτώματα ανθρώπων μισοφαγωμένα, μέλη ανθρώπινα και οστά διασκορπισμένα παντού, κεφαλές μπηγμένες σε λόγχες. Μια φοβερή δυσοσμία υπήρχε παντού. Το νησί,το οποίο ο Φιλόθεος το κατονομάζει ως «Τσαγκουε-τσαγκου», κατοκείτο από την άγρια φυλή των «Νιανιαουμί» που ήταν ανθρωποφάγοι.
Με τον Φιλόθεο δεν ασχολήθηκαν, επειδή θεώρησαν ότι ήταν νεκρός. Με φρίκη όμως σιαπίστωσε ότι οι γυμνοί και αλειμμένοι με λίπος ιθαγενείς βασάνισαν μέχρι θανάτου τους δεμένους στον κορμό ενός μεγάλου δένδρου τον παπα Βενέδικτο και άλλους δύο συνταξιδιώτες τους ετερόδοξους ιεραποστόλους που είχαν διασωθεί. Επάνω από τα θύματα υπήρχε ένα κακότεχνο τερατώδες ξύλινο είδωλο στο οποίο πρέσφεραν τις θυσίες αυτές οι ιθαγενείς.
Όταν οι ιθαγενείς αντελήφθησαν ότι ο Φιλόθεος ζούσε, όρμησαν προς το μέρος του με ρόπαλα και πέτρινα μαχαίρια, αλλά αιφνιδίως σταμάτησα έντρομοι. Ο σωματώδης αρχηγός και μάγος της φυλής καθώς πλησίασε τον Φιλόθεο, όχι μόνο δεν τον πείραξε αλλά εμφανώς έντρομος άγγιξε με το δάκτυλό του ένα μαύρο σημάδι (ελιά) στο πρόσωπο του Φιλοθέου φωνάζοντας δυνατά : « Ταπού , Ταπού», (ιερός, ιερός). Όλοι οι άγριοι πέταξαν τα όπλα και σχηματίζοντας κύκλο γύρω του, φωνάζοντας και αυτοί «Ταπού Ταπού», έπεσαν στο έδαφος.

Τότε ο αρχηγός τους στάθηκε με πολύ σεβασμό εμπρός στον Φιλόθεο και αποτεινόμενος προς αυτόν, ωσάν σε κάποιον Θεό,τον καθικέτευε και ζητούσε πράγματα σε γλώσσα ακατάληπτη, ενώ ασπαζόταν το δάκτυλό του που είχε αγγίξει την ελιά στο πρόσωπο του Φιλοθέου.
Ο Φιλόθεος, ενθυμούμενος την θέση του Παύλου στα Λύστρα, όταν τον εξάλαβαν ως θεό, ύψωσε το δεξί του χέρι στον ουρανό και με δυνατή φωνή είπε ; «εις και μόνος είναι ο Θεός ο ποιητής του ουρανού και της γης». Οι άγριοι , που είχαν και αυτοί πλησιάσει ,φοβήθηκαν τόσο πολύ από την δυνατή φωνή ώστε, αφού απομακρύνθηκαν, άρχισαν να τραβούν τις μύτες τους, ακόμη και μέχρι αίματος, και γρυλίζοντας έπεσαν στο έδαφος.
Η θαυματουργική διάσωση του Φιλοθέου οφείλετο προφανώς σε θεία ενέργεια. Το φυσικό σημάδι στο πρόσωπο του άλλαξε την συμπεριφορά των αγρίων και μπόρεσε να παραμείνη στο νησί, θεωρούμενος ως ιερό πρόσωπο.
Ο Φιλόθεος τότε πήρε την Καινή Διαθήκη, που είχε μαζί του, έκανε το σημείο του σταυρού και την ασπάστηκε. Βλέποντας αυτό ο αρχηγός γονάτισε και, αφού κτύπησε το μέτωπό του στη γη, ασπάστηκε το αιματοβαμμένο έδαφος. Ο Φιλόθεος γονάτισε και αυτός για να ευχαριστήση τον Θεό που τον έσωσε και τον αξίωνε να κηρύξη το Ευαγγέλιό Του στους άγριους αυτούς ιθαγενείς.
(συνεχίζεται)