ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΕΛΕΗΜΟΣΥΝΗ

 

του πατρός Γεωργίου Φλορόφσκυ

Όσο εκπληκτικό κι αν φανεί, το κοινοβιακό υπόδειγμα θεωρήθηκε αυτή την εποχή (3ο – 4ος αιώνας) υποχρεωτικό για όλους τους Χριστιανούς, έστω κι αν ακόμη ήταν έγγαμοι. Θα μπορούσε όλη η χριστιανική κοινωνία να οργανωθεί σαν ένα είδος μοναστηριού; Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος δεν δίστασε να απαντήσει καταφατικά σ’ αυτό το ερώτημα.

Αυτό δεν σήμαινε πως όλοι θα έπρεπε να πάνε στην έρημο. Αντίθετα, οι Χριστιανοί θα έπρεπε να ανοικοδομήσουν την υπάρχουσα κοινωνία κατά το «κοινοβιακό» υπόδειγμα. Ήταν αρκετά βέβαιοι πως όλα τα κοινωνικά κακά είχαν τη ρίζα τους στην κτητική έφεση του ανθρώπου, στην εγωιστική επιθυμία του να κατέχει αγαθά για αποκλειστική ωφέλεια.

Πηγή αγιορείτικο βήμα


Ένα όμως είναι ο νόμιμος κάτοχος όλων των αγαθών και των περιουσιών εις στον κόσμον, δηλαδή ο παντοδύναμος Κύριος. Οι άνθρωποι δεν είναι παρά διάκονοι και δούλοι και όφειλαν να χρησιμοποιούν τα δώρα του Θεού μόνο για θείους σκοπούς, τουτέστιν, τελικά για τις κοινές ανάγκες.

Οι ιδέες του Αγίου Χρυσοστόμου για την περιουσία ήταν αυστηρά τυπικές: Η κτήση δικαιώνεται μόνο με την ειδική χρήση. Να είμαστε βέβαιοι πως ο Άγιος δεν ήταν κοινωνικός ή οικονομικός μεταρρυθμιστής, και οι πρακτικές του υποθέσεις μπορεί να φανούν αβάσιμες ακόμα και αφελείς. Ήταν όμως ένας από τους πιο μεγάλους Χριστιανούς προφήτες της κοινωνικής ισότητας και δικαιοσύνης.

Τίποτε αισθηματολογικό δεν υπήρχε στης εκκλήσεις του για ελεημοσύνη. Η χριστιανική ελεημοσύνη στην πραγματικότητα δεν είναι μόνο στοργική συγκίνηση. Οι Χριστιανοί δεν θα έπρεπε να υποκινούνται απλώς από τη δυστυχία, την ανάγκη και την αθλιότητα των άλλων ανθρώπων. πρέπει να κατανοούν πως η κοινωνική αθλιότητα είναι η συνεχιζόμενη αγωνία του Χριστού, που υποφέρει ακόμη στο πρόσωπο των μελών του. Το πάθος και ο ηθικός ζήλος του Χρυσοστόμου βασιζόταν στην καθαρή όραση του σώματος του Χριστού.